Во октомври минатата година, во Белград беше објавена збирката раскази Пристоен живот, во издание на здружението Labris. Во неа се застапени 21 авторка од подрачјето на поранешна Југославија, со нивните 42 раскази во коишто ги тематизираат лезбејките и нивниот живот, односно, имаат лезбејски мотиви. Драгослава Барзут е уредничка на ова издание, и во ова интервју за Queer.hr зборува за конципирањето и објавувањето на збирката.
Како се роди идејата за ваква збирка и од каде произлегува потребата за неа? Зошто токму ти беше уредничка и како дојде до сорабтката со Labris?
Една од моите опсесивни теми во книжевноста е лезбејскиот идентитет. Оттаму доаѓа интересот којшто секогаш се раѓа како последица на личноста. „Ги бирам само оние теми и проблеми што ме обземаат интимно“. Тргнав од тоа дека Пристоен живот е потреба и за книжевноста и за лезбејките.
Соработката со Labris трае со години, исто како и соработката меѓу Labris и Rekonstrukcija ženski fond, што финансиски го поддржа ова издание. Активистичкиот ангажман на писателот/писателката не се две одделени нешта. Оние што пишуваат треба да го коригираат општеството според степенот на одговорност што ја преземаат, токму како и активистите. Дури и во услови кога се професионало, па и животно загрозени. Без активизам немаше да постои ниту оваа книга.
За овој избор ми беше важни и да биде пример за некои од останатите републики од поранешна Југославија, во коишто тешко е да се дојде до лезбејско писмо.
Во предговорот на Пристоен живот, објаснуваш дека тоа не е антологија, затоа што не вклучува некоја генерација писателки, ниту стилски, формално или естетски слични раскази. Според кој критериум ги бираше расказите и писателките што се претставени во збирката и со кои проблеми се соочи при изборот?
Ја разбирам книжевноста како место на средба и спојување на спротивностите. Секој избор е резултат на личното и субјективно читателско искуство, така што сигурно е дека во Пристоен живот има и нешто особено лично. Замислата ми беше овој избор да сведочи за „лезбејките мотиви“ во книжевноста во регионот и во постјугословенскиот книжевен контекст. Мојата примарна цел беше да ги соберам на едно место сите раскази за коишто ми се чинеше дека, иако доаѓаат од различни книжевни средини (центар, маргина и оние илјадници скалила помеѓу), имаат заедничко тематско поле на интерес – лезбејската егзистенција. Секој расказ од овој избор има уникатен спој на смислата и формата, па на тој начин го задоволив првенствено мојот читателски апетит, а потоа, се надевам и оној на другите читателки и читатели.
Со оглед на ситуацијата во Србија врзана за лезбејската видливост, какви се коментарите на критиката и пошироката публика?
Лезбејската книжевност на Балканот ја има таа специфична тежина како и Музиката на црните во белата Америка. Лезбејската книжевност секогаш е радикална во контекст на формалната постјугословенска култура. Постојат лезбејки коишто не се дел од лезбејската заедница (сцена) и коишто не читаат лезбејска книжевност. Секогаш постојат оние лезбејки коишто мислат дека најдобар начин да преживување како лезбејки е да престанат да бидат лезбејки, исто како што постоеа и оние црни луѓе што сметаа дека „за преживувањето на црниот човек најдобро е да престане да биде црн“. Би требало да се тежнее кон асимилација, а не кон прилагодување. Она што е важно е дека лезбејската книжевност може да биде од која било страна на лезбејската заедница – ако треба да се пишува вистински возбудлив/жанровски вид литература, тогаш тоа мора...да ја одржува целокупната заедница.
Засега сум задоволна од медиумскиот простор што зборникот го доби во регионот. Беше претставен на фестивали во Белград и во Загреб, а планирано е претставување и во Словенија и во Нови Сад.
Долго го пишуваше циклусот колумни Gospođica Nedojebana на веб страницата на Labris. За што се работеше во тој серијал лезбо анегдоти? Веќе некое време нема нови објави, па што се случи со колумната и дали може некаде да се прочита за авантурите на GN?
Авантурите на GN се кратки цртички од животот на една девојка којашто се труди да остане str8 во друштво на супер лезбо хероини. Моментално, рубриката за колумни на страницата на Labris е во фаза на преуредување, па се надевам дека наскоро ќе има простор за нови колумни. Дотогаш, вредно работам на собирање нови лезбо заплети.
Освен што уредуваш книги, се занимаваш и со новинарство, критика и пишување. Некои од твоите раскази се објавени и во оваа збирка. Твојата прва збирка раскази Zlatni metak, објавена 2011 година, беше наградена за најдобра збирка раскази во Србија. Што можеме да очекуваме од Драгослава Барзут во 2013 година? Со што се занимаваш овој период и кои се твоите планови?
Во 2013 очекувам да ја промовирам Пристоен живот во сите поголеми (а и помали) градови во регионот. Се надевам дека оваа година ќе почнам да работам и на мојот нов ракопис.
Водиш и блог, odmotavanje.com, за што пишуваш во него?
За сето она што би требало да го знаете :) Би сакала да кажам дека „пишувам за курац не мислејќи на пол“ (стих од една млада њујоршка поетеса). Блогот го водам веќе шест или седум години. Во мојата сеопшта бездомност, блогот е место каде што се чувстувам како дома.
Извор: queer.hr
